Về mặt lý thuyết, người Việt bắt đầu được đối xử như những con người kể từ 1995, khi Quốc hội ban hành Bộ Luật Dân Sự.
Trước đổi mới: Không phải ai cũng có quyền khai sinh [đôi khi vì sinh ở nơi chưa có ủy ban hành chính hoặc cha mẹ không hộ khẩu]. Không phải ai cũng có quyền tự do cư trú [bị ràng buộc bởi hộ khẩu].
Không phải ai cũng có quyền tự do đi lại [đi trong nước cũng phải có "giấy đi đường". Không ai có thể tự mình xin cấp hộ chiếu] và, đặc biệt, không có quyền tự kiếm lấy ăn [tư nhân và kinh tế ngoài quốc doanh, tập thể không được công nhận].
